Działalność sezonowa przedsiębiorcy. Jak rozliczyć VAT?

Wakacje to czas, kiedy wielu podatników podejmuje działalność sezonową. Niezależnie od tego, czy podatnik prowadzi działalność zarejestrowaną czy tzw. nieewidencjonowaną (bez rejestracji) – dla celów rozliczeń VAT traktowany jest jak podatnik. W związku z tym pojawiają się wówczas wątpliwości dotyczące rejestracji do VAT, czy też obowiązku posiadania kasy fiskalnej.

Działalność sezonowa a zwolnienie z VAT

Podatnik prowadzący działalność sezonową może być zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub korzystać ze zwolnienia. Podatnik kontynuujący działalność sezonową może korzystać z pełnego limitu dla zwolnienia podmiotowego, gdyż okres zawieszenia działalności liczy się do okresu prowadzonej działalności.

Ważne

Od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. limit miesięczny dla tej sprzedaży wynosi 3181, 50 zł, a od 1 lipca 2024 r. w związku ze wzrostem pracy minimalnej wyniesie 3225 zł.

Podatnicy, którzy w trakcie roku rozpoczynają pierwszy raz prowadzenie działalności ewidencjonowanej, mogą skorzystać z tzw. zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 9 ustawy o VAT. Co do zasady zwolnienie to przysługuje w kwocie 200 000 zł netto rocznie. Jeśli jednak podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku, limit ten jest ustalany w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej. Proporcję tę ustala się w stosunku dziennym, nie miesięcznym, nawet gdy podatnik rozpoczyna działalność od pełnego miesiąca.

Podatnik rozpoczynający działalność sezonową może wyliczyć limit przysługującego mu zwolnienia podmiotowego, posługując się poniższym wzorem. Wzór na obliczenie limitu zwolnienia podmiotowego w przypadku podatników rozpoczynających działalność gospodarczą w trakcie roku:

Wzór ustalenia kwoty limitu dla zwolnienia podmiotowego
Kwota limitu = 200 000 x liczba dni od rozpoczęcia działalności do końca roku/365.

Przykład

Podatnik rozpocznie działalność sezonową 1 lipca 2024 r. Zakończy ją 30 września 2024 r. Mimo, że będzie prowadził w 2024 r. działalność 92 dni., to do obliczenia limitu przyjmuje liczbę dni od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. W związku z tym limit przysługującego mu zwolnienia podmiotowego w 2024 r. wyniósł 100 821, 92 zł. Wynika to z następującego wyliczenia:

200 000 x 184/365 = 100 821, 92 zł.

Jeżeli w kolejnym roku podatnik będzie kontynuował sezonową działalność, to może korzystać ze zwolnienia, gdy w tym poprzednim roku nie przekroczył przysługującego mu limitu. W innym przypadku musi być zarejestrowany do VAT. Jednak gdy nie przekroczył tego zmniejszonego limitu, to w kolejnych latach przysługuje mu już pełny limit (200 000 zł), gdyż do okresu prowadzonej działalności wliczamy również okres jej zawieszenia.

Ważne

Jeżeli u podatnika prowadzącego sezonową działalność wartość sprzedaży zwolnionej od podatku przekroczy ustalony limit, to od momentu przekroczenia powstaje konieczność rejestracji do VAT i opodatkowywania transakcji VAT.

Należy wówczas pamiętać, że opodatkowaniu podlega cała transakcja, którą przekroczono przysługujący limit zwolnienia, a nie tylko nadwyżka ponad ten limit (art. 113 ust. 5 ustawy o VAT).

Podatnik, który utracił prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT, jest zobowiązany zarejestrować się jako podatnik VAT czynny lub zaktualizować złożone wcześniej zgłoszenie rejestracyjne.

Przez 12 miesięcy, począwszy od miesiąca rejestracji, podatnik nie może składać kwartalnych JPK_V7. Z obowiązku składania deklaracji będą zwolnieni przedsiębiorcy w okresie zawieszenia działalności.

Kasa fiskalna w działalności sezonowej

Gdy podatnik prowadzi działalność sezonową, a jego klientami są osoby prywatne (nie firmy), to zasadniczo ma obowiązek ewidencjonowania obrotu na kasie, jeśli nie korzysta ze zwolnienia. Należy pamiętać, że w przypadku niektórych rodzajów działalności sezonowej posiadanie kasy fiskalnej jest obowiązkowe niezależnie od przewidywanego obrotu. Kasy fiskalne muszą mieć m.in.:

  • placówki gastronomiczne świadczące usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56),
  • fryzjerzy i kosmetyczki,
  • sprzedawcy perfum i wód toaletowych.

Podatnicy prowadzący działalność sezonową, która nie musi być obowiązkowo ewidencjonowana na kasie, mogą korzystać ze zwolnienia ze względu na obrót.

Ważne

Podatnik, który rozpoczyna prowadzenie działalności sezonowej, jest zwolniony z obowiązku stosowania kasy fiskalnej, jeżeli jego sprzedaż nie przekroczy 20 000 zł w proporcji do okresu wykonywania tych czynności (§ 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących).

Przy wyliczaniu tego limitu bierze się pod uwagę wyłącznie obrót na rzecz konsumentów (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) oraz rolników ryczałtowych. W kolejnym roku, gdy nie zostanie przekroczony limit ustalony proporcjonalnie, podatnik będzie korzystał z pełnego limitu 20 000 zł.

Natomiast przekroczenie powyższego limitu nie powoduje, iż począwszy od następnego dnia trzeba ewidencjonować obrót na kasie fiskalnej. Po przekroczeniu limitu zwolnienie traci moc po upływie 2 miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadz

Więcej na naszym blogu

Działalność sezonowa przedsiębiorcy. Jak rozliczyć VAT?

Wakacje składkowe dla przedsiębiorców w pytaniach i odpowiedziach

Ustawa o ochronie sygnalistów będzie wyzwaniem dla firm